Երեթշաբթի, 16 Մայիսի 2023 13:01

Արմինֆո. Հայաստանում մեկ ապահովադրի տարեկան ապահովագիրը կկազմի 164 400 ՀՀ դրամ (կամ ամսական 13700): "Համընդհանուր բժշկական ապահովագրության մասին" օրենքի նախագիծը հրապարակվել է իրավական ակտերի միասնական պորտալում՝ e-draft.am:

 

Փաստաթղթի համաձայն, բնակչության մի շարք խմբերի համար ապահովագրավճարները կատարվելու են Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի միջոցների հաշվին կամ աշխատավարձի կամ ձեռնարկատիրական գործունեությունից ստացված եկամտի կամ օրենքին համապատասխան այլ եկամտի հաշվին: Մասնավորապես. մինչեւ 18 տարեկան երեխաները, 63 եւ բարձր տարիքի անձինք, ֆունկցիոնալ սահմանափակվածության խորը, ծանր եւ միջին աստիճան ունեցող անձինք, Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի վթարի վերացման աշխատանքների մասնակիցները; զինծառայողները, օրենքով նախատեսված զինծառայողների ընտանիքների անդամները եւ նրանց հավասարեցված անձինք, Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ, ինչպես նաեւ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված զինծառայողների եւ փրկարարների ընտանիքների անդամները, օրենքով նախատեսված զինծառայողների եւ փրկարարների, երկարամյա ծառայության կամ հաշմանդամության զինվորական կենսաթոշակ ստացող նախկին զինծառայողների եւ փրկարարների, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցների եւ նրանց հավասարեցված անձանց, բռնադատվածների ընտանիքների անդամները. մինչև երկու տարեկան երեխաներ ունեցող կանայք; ընտանիքում երեք և ավելի անչափահաս երեխաների խնամակալություն (հոգաբարձություն) իրականացնող խնամակալներից մեկը, ծնողներից (որդեգրողներից) մեկը, որը հանդիսանում է գործառնական սահմանափակումներ ունեցող անձի խնամակալը, սոցիալական օգնություն և պետական նպաստ ստացող անձինք պետությունից, ուսանողներ և այլն:

 

Օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվանից մեկ տարին լրանալուց հետո, բացառություններ կարվեն մինչև 18 տարեկան երեխաների համար. Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի վթարի վերացման աշխատանքների մասնակիցներ; զինծառայողների, զինծառայողների ընտանիքների անդամների եւ նրանց հավասարեցված անձանց, Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ, ինչպես նաեւ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված զինծառայողների եւ փրկարարների ընտանիքների անդամների, օրենքով նախատեսված զինծառայողների եւ փրկարարների ընտանիքների անդամների, երկարամյա ծառայության կամ հաշմանդամության զինվորական կենսաթոշակ ստացող նախկին զինծառայողների եւ փրկարարների, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցների եւ նրանց հավասարեցված անձանց, բռնադատվածների եւ պետությունից սոցիալական օգնություն եւ պետական նպաստ ստացող անձանց ընտանիքների անդամների: Նրանց համար օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2024 թվականի հուլիսի 1-ից։

 

63 և բարձր տարիքի անձանց համար օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2025 թվականի հուլիսի 1-ից: Աշխատանքի կատարման կամ ծառայությունների մատուցման քաղաքացիաիրավական պայմանագրերով ՀՀ տարածքում եկամուտ ստացող վարձու աշխատողների, ՀՀ ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց համար; աշխատանքի կատարման կամ ծառայությունների մատուցման քաղաքացիաիրավական պայմանագրերով ՀՀ տարածքից դուրս եկամուտ ստացող ՀՀ ռեզիդենտ ֆիզիկական անձանց, միկրոձեռնարկատիրության սուբյեկտ կամ անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց, վարձակալության պայմանագրերի շրջանակներում եկամուտ ստացողների, շահաբաժիններից, փոխառություններից եկամուտ ստացողների, ինչպես նաև գյուղատնտեսական անհատական գործունեություն իրականացնող անձանց, անհատ ձեռնարկատեր չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց համար սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում 2026 թվականի հուլիսի 1 - ից:

 

Խորը, արտահայտված և չափավոր ֆունկցիոնալ սահմանափակումներ ունեցող անձանց համար. մինչև երկու տարեկան երեխաներ ունեցող կանանց համար.ընտանիքում երեք և ավելի անչափահաս երեխաների խնամակալություն (հոգաբարձություն) իրականացնող խնամակալների համար. ֆունկցիոնալ սահմանափակումներ ունեցող անձի խնամակալ հանդիսացող ծնողների (որդեգրողների) համար. ուսանողների համար նորմատիվային ակտն ուժի մեջ կմտնի 2027 թվականի հուլիսի 1-ից։

 

Մինչև ՀԲԱ համակարգի ամբողջական ներդրումը 2024 թվականի հունվարի 1-ից մինչև 2026 թվականի դեկտեմբերի 31-ը ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով կիրականացվի բժշկական ապահովագրության փորձնական ծրագիր ՝ ընդգրկելով բնակչության խմբերը:

 

Հիշեցնենք, որ փետրվարի 2-ին կառավարությունը հավանություն էր տվել Առողջապահության նախարարության առաջարկած ՀԲԱ ներդրման հայեցակարգին ։ Ինչպես նշվել Է փաստաթղթում, համակարգի ներդրումը մեկնարկում է արդեն այս տարի, և 2023 թվականը կդառնա "նախապատրաստական փուլ" ։ Հաջորդ երեք տարիները ՝ 2024-2026-ը, < փորձարկման փուլ > են, իսկ չորրորդ տարվանից ՝ 2027-ից, նախատեսվում է ՀԲԱ ամբողջական ներդրում։

 

Մինչդեռ, իրավական ակտերի միասնական պորտալում փաստաթղթի զետեղումից անմիջապես հետո անկախ փորձագետները հայտարարել են, որ փաստաթուղթն անմշակ է, չի համապատասխանում հայտարարագրվող նպատակներին ու խնդիրներին, ինչի պատճառով չի կարող ընդունվել առաջարկված տարբերակով: Նշվել է, որ Առողջապահության նախարարությունը ոչ մի խոսք չի ասել ոլորտում լրջագույն խնդիրների առկայության, դրա արդյունավետության բարձրացման անհրաժեշտության, մասնավորապես, չափորոշիչների մշակման և առողջության առաջնային պահպանման զարգացման մասին։ Շատերն անդրադարձել են նաև բնակչությանը երաշխավորված պետական օգնության տրամադրման գործընթացի բոլոր սկզբունքների վերանայման, ինչպես նաև գնումների գործառույթների իրականացման (այդ թվում ՝ փոխհատուցումների վճարում, ծառայությունների սակագնի վերանայում, ծառայության մատակարարի ընտրություն) հայեցակարգի շրջանակներում ստեղծվելիք պետական հիմնադրամի ռիսկերին ՝ մատնանշելով կոռուպցիոն ռիսկերը և պետության կողմից մասնավոր հատվածի գործառույթների մենաշնորհումը: